یکی از گیاهانی که بیشتر در درب ورودی باغ ها و کنار جوی ها و حتی در کنار پیاده رو ها به رنگ های صورتی، زرد، بنفش، قرمز و سفید مشاهده می شود، گل ختمی است. گل ختمی فقط در باغبانی و برای تزیین استفاده نمی شود. از گل، ساقه، برگ و حتی ریشه ختمی برای درمان استفاده و خواص زیادی برای بدن انسان دارد. در این مقاله در مورد خاصیت های بی نظیر گل ختمی نکات جالبی بیان می شود. از گذشته تا به امروز عرقیات گیاهی و طور خاص عرقیات کاشان، هم در مصارف خوراکی و هم کاربردهای درمانی کاربردهای زیادی داشته است. گل ختمی علاوه بر کاربردهای پوست و مو از به عنوان یکی از عرقیات گیاهی برای لاغری نیز جایگاه ویژه خود را دارد.
گل ختمی چیست ؟
گل ختمی یا خطمی از تیره پنیرکیان و راسته پنیرک سانان گیاه علفی به ارتفاع دو متر با گل هایی به رنگ سفید، قرمز،بنفش و زرد بومی مدیترانه، اروپا و آسیای شرقی می باشد. گل ختمی دارای200 تا 220 گونه که از معروف ترین آن می توان به ختمی کوهی،ختمی معمولی، ختمی چینی، ختمی باغی بزرگ و ختمی باغی کوچک اشاره کرد. ختمی بیشتر در مناطق گرم، گرمسیری و بین دو مدار شمال و جنوب استوا می روید.گل ختمی در فصل تابستان (خرداد تا اواسط شهریور) شکوفه می دهد، ساقه این گیاه سبز روشن، کرک دار و استوانه ای دارای برگ های گرد به نام های خبازی شجری، خیرو، غسل، العصرس، انجل، هیرو، هالی هاک، و آلتیا معروف است.در طب سنتی و کشورهای باستانی از گل ختمی برای درمان بیماری هایی کاربرد داشته، در مصر باستان برای کاهش تب،بیماری های قلبی و عصبی و افزایش ادرار از دمنوش گل ختمی استفاده می شد، همچنین در کشورهای آفریقایی برای درمان یبوست، بیماری کبد،سرطان و درمان سرماخوردگی از دمنوش گل ختمی و از خمیر تولید شده از برگ های این گیاه به عنوان ضماد برای درمان زخم و جراحت کاربرد زیادی دارد.در یونان باستان، گل ختمی و عسل را جوشانده و برای درمان درد سیاتیک،درد دندان، اسهال خونی و درمان زخم ها کاربرد داشت و در ایران در طب سنتی از دمنوش گل ختمی برای کاهش فشار خون و کلسترول مورد استفاده قرار می گرفته است.البته در سال های اخیر مطالعاتی انجام شده که نشان می دهد مصرف گل ختمی در کاهش فشار خون تاثیر زیادی دارد.
انواع گل ختمی :
گل ختمی تنها برای زیبایی و امور باغبانی استفاده نمی شود و دارای انواع مختلف و کاربردهای متفاوتی می باشد و بسته به مکان کاشت و خواص آن به انواع مختلفی تقسیم می شود که عبارتند از ؛
ختمی کوهی؛از بهترین گونه گل ختمی نوع کوهی آن با ارتفاع 40 سانتی متر با برگ های پهن سبز رنگ کرک دار با گل هایی به رنگ سفید بزرگ و شبیه قیف و5 گلبرگ می باشد. ختمی کوهی نسبت به دیگر گونه ها دارای خواص بیشتر و خودرو می باشد.یکی از علت های کم گل بودن ختمی کوهی خودرو بودن آن است. ختمی کوهی در بیشتر اوقات سال گل مخصوصا زمستان تعداد گل های آن زیاد و در مقابل کم آبی مقاومت بالایی دارد.
ختمی باغی؛ گونه دیگری از ختمی ها که برعکس ختمی کوهی خودرو نیست و در مقابل کم آبی بی طاقت و ارتفاع آن تا 2 متر می رسد.گل های ختمی باغی به رنگ صورتی، قرمز،سفید، بنفش و صورتی و اندازه های گل متفاوت می باشد، مثلا گل های ختمی بنفش کوچک تر از دیگر رنگ ها می باشد. برگ های ختمی باغی بزرگ تر از ختمی کوهی به رنگ سبز و بدون کرک می باشد.دقت داشته باشید،ختمی باغی خواص درمانی ختمی کوهی را ندارد.
ختمی دارویی؛ این گونه از ختمی همانطور که از نامش متوجه می شوید دارای خواص درمانی می باشد و به خاطر خواص درمانی کاشته می شود.این گونه دارای گل هایی به رنگ صورتی، آبی تا قهوه ای با گل های کوچک می باشد.
ختمی زرد؛ یکی از گونه های ختمی نوع زرد آن است که در اطراف تهران،اراک، آذربایجان،نواحی مختلف البرز و اطراف رودخانه کرج می روید. خواص دارویی این گونه ختمی در گلبرگ های آن می باشد، جالب است بدانید این گونه در هوای غیر بارانی برداشت می شود.ختمی زرد جزء گیاهان لعابدار محسوب می شود.
ختمی سفید ؛ یکی از گونه های ختمی نوع سفید آن است که بیشتر برای روکش قرص ها از آن استفاده می شود.این گونه دارای خواص درمانی و دارویی بیشتری نسبت به دیگر گونه های آن می باشد. از تمام قسمت های این گونه برای درمان بیماری ها به صورت دمنوش می توان استفاده کرد.
آشنایای با خواص گل ختمی:
گل ختمی دارای خواص درمانی و داوریی زیادی است و تمام قسمت های مانند؛ریشه، گل، برگ و ساقه آن خواص دارویی دارد. در ادامه به بررسی خواص آن می پردازیم، با ما همراه باشید.
گل ختمی در درمان بیماری های تنفسی، سرماخوردگی ، گزش حشرات، التهاب لثه نوزدان در زمان دندان درآوردن، کاهش التهاب دستگاه گوارش،درمان زخم ها، سوختگی های ناشی از ادرار نوزادان، سوختگی های روی پوست،کاهش قرمز ناشی از اگزما،کولیت زخمی، زخم معده،سوء هاضمه،سوزش معده، مشکلات گوارشی،کنترل قند خون افراد دیابتی،سرفه های مزمن، آسم،تسکین درد،ادرار آور،ملین، التهاب ریه،امراض کبدی،جوش صورت، تحریک اشتهاء، تنظیم گردش خون،درمان کیست در بانوان، انواع عفونت های زنان و از بین برنده باکتری ها مورد استفاده قرار می گیرد.
گل ختمی برای التیام زخم ها :
ختمی از گیاهان عالی و پرخاصیت برای سلامتی پوست و بدن می باشد.گل ختمی در درمان زخم ها و سوختگی با متوقف کردن فرایند اکسید سلول به عنوان یک تسکین دهنده عمل کرده و با استفاده از مایع لزج موجود در ساقه و ریشه گل ختمی انواع جراحت های جزئی، زخم های پوستی، التهاب ها، سوختگی ها و جوش ها را درمان می کند.
گل ختمی و نیش مار:
نیش حشرات بسیار ناخوشایند و موجب ایجاد تورم، قرمزی،خارش و درد در محل گزش می شود. در صورتی که با نیش مار مواجه شدید اصلا نترسید ، کافیست چند برگ گل ختمی را له کرده و روی محل گزش بگذارید، به همین راحتی از خطر نیش مار و سم آن خلاص می شوید.
گل ختمی و درمان کیست تخمدان :
یکی از عارضه های که بانوان گریبانگیر آن هستند کیست تخمدان می باشد.کیست تخمدان به مرور موجب ایجاد عوارض زیادی در بانوان از جمله عفونت های رحمی می شود، برای رهایی از کیست و عفونت های بانوان کافیست دمنوش گل ختمی و رازیانه را میل نمایید. مصرف این دمنوش برای انواع عفونت های مجاری ادراری، برونشیت،سرخک و مخملک کاربرد دارد.
درمان مشکلات معده و گوارش با گل ختمی :
از آنجایی که یکی از خواص گل ختمی ضد التهاب و آرام بخش می باشد، برای درمان مشکلات روده، زخم روده، اسهال،درد شکم، تسکین سیستم گوارش و مثانه کاربرد دارد. خاصیت ضد التهابی این گیاه بدن شما را در برابر بیماری های محافظت کرده و خاصیت آرام بخش دارد.
در مان تب بالا با گل ختمی :
یکی از ناخوشایند ترین بیماری ها تب بالا می باشد،تب به خودی خود یک بیماری محسوب می شود و احساس شما را بد می کند. برای کاهش تب 2 قاشق غذاخوری گل ختمی،1 قاشق غذاخوری ریشه گل ختمی،2 قاشق غذاخوری بادرنجبویه و2 لیوان آب جوش را در قوری چینی ریخته و به مدت 20 دقیقه دم بکشد. بعد از خنک شدن با عسل شیرین و روزی 3 فنجان برای کاهش تب میل نمایید.
درمان مشکلات عصبی با گل ختمی :
در دنیای پر مشغله امروزی مهمترین مشکلی که افراد با آن درگیر هستند مشکلات عصبی ، استرس و اضطراب است.گل ختمی علاوه بر داشتن زیبایی در تزیین کاربردهای زیادی دردرمان دارد. از لحاظ تاریخی نیز مصریان باستان برای آرامش اعصاب و درمان بی خوابی از دمنوش گل ختمی استفاده می کرده اند.در ایران از این گیاه شگفت انگیز به عنوان دمنوش برای کاهش فشار خون و کلسترول استفاده می شود، اما طبق تحقیقات انجام شده این گیاه زیبا و بی نظیر مانند استامینوفن در بدن عمل کرده و مشکلات عصبی مانند سردرد، کم خوابی، استرس و اضطراب را کاهش می دهد. با نزدیک شدن به فصل تابستان میل به مصرف نوشیدنی های سنتی و خنک احساس می شود، گل ختمی که در بین بعضی از افراد به گل بنفشه معروف و شربت آن فوق العاده سردینه و در تابستان بسیار مفیدو پرطرفدار می باشد.از مهمترین فواید ختمی می توان برای درمان مشکلات معده، یرقان، اعصاب و کلیه اشاره کرد.طبع سرد و خنک ختمی در تابستان موجب رفع عطش ودرمان گرما زدگی میشود.
رفع مشکلات پوست و مو با گل ختمی :
از بهترین گیاهان دارویی برای تقویت ، رشد و آبرسانی مو گل ختمی می باشد.در حدیثی از امام کاظم (علیه السلام ) آمده شستن سر با ختمی روزی را جلب می کند. در ادامه به بررسی خواص گل ختمی برای مو می پردازیم با ما همراه باشید.
نرم کننده مو؛ یکی از نرم کننده های طبیعی مو ختمی می باشد که با استفاده مکرر و منظم از این گیاه می توانید موهای نرم و صافی داشته باشید، ختمی موجب رفع خشکی و وزی مو می شود.گره های مو را صاف و بهر احتی باز می کند.
رشد مو؛ ختمی حاوی آنتی اکسیدان و انواع ویتامین ها برای تقویت پوست و موی سر می باشد. برای رشد مو کافیست شکوفه های تازه گل ختمی را با روغن نارگیل مخلوط و خمیر به دست آمده را روی پوست سر گذاشته و بعد از 2 ساعت بشویید،این ترکیب را در ماه 3 الی 4 بار به کف سر بزنید بعد از مدتی شاهد افزایش رشد موهای خود خواهید بود. برای رفع موخوره شستشوی موها با جوشانده ختمی توصیه می شود.
درمان ریزش مو؛ برای جلوگیری از ریزش مو گل ختمی بهترین توصیه است، مهمترین مساله ای که در زیبایی ظاهری زنان و مردان تاثیر زیادی دارد. ریزش مو در افراد به هر شکلی می باشد. برای درمان گیاهی این مشکل استفاده از عصاره ریشه، ساقه و گل های ختمی بهترین گزینه که افراد می توانند از آن برای شستشوی موهای خود استفاده کند.
رنگ مو ؛ همانطور که می دانید رنگ موهای شیمیایی در صورتی که بیش از حد استفاده شود موجب ایجاد عوارضی مانند ریزش مو، سفید شدن مو و... می شود. اما گل ختمی به عنوان رنگ موی طبیعی نه تنها به مو آسیب نمی زند، بلکه موجب صافی و نرمی و رشد موها می شود. برای تهیه رنگ مو طبیعی با گل ختمی کافیست گل ختمی آبی رنگ را با آب مخلوط و به مدت 10 دقیقه جوشانده و بعد صاف کنید.در یک ظرف دیگر جداگانه گل ختمی بنفش رنگ را در آب ریخته و 10 دقیقه بجوشانید و بعد از صافی رد کرده و دو محلول ختمی آبی و بنفش را با هم ترکیب و در ظرف اسپری ریخته و موهای خود را با آن اسپری کنید.اجازه دهید این محلول ها 15 دقیقه روی موهایتان باقی بماند. سپس موها را با شامپو شستشو داده بعد از خشک کردن شاهد هایلایتی از رنگ زرد روی موهای خاکستری خود خواهید بود.
شامپو گل ختمی ؛یکی از دیگر خواص این گیاه دارویی جایگزین شامپو های شیمیایی می باشد. شامپو ختمی چربی پوست را کنترل کرده و از شوره سر، خارش سر و ریزش مو جلوگیری می کند. همچنین شامپو ختمی موجب افزایش رشد مو ، لطافت وشادابی ساقه مو و درمان کامل شپش مو می شود.
تهیه شامپو گل ختمی :
با تمام توضیحاتی که درباره شامپو ختمی داده شد بد نیست طرز تهیه این شامپو شگفت انگیز را برایتان بگوییم، با ما همراه باشید.
برای تهیه شامپو ختمی حتما باید از گل ختمی سفید خشک استفاده نمایید. در ابتدا گل ختمی سفید را آسیاب و از الک رد کنید.1 قاشق غذاخوری از ختمی الک شده را در ظرفی ریخته و 2 لیوان آب جوش روی آن ریخته و هم بزنید و اجازه دهید تا این گیاه لعاب دهد، در ادامه این لعاب و محلول را از تنظیف یا جوراب نازک رد کنید، الان می توانید از شامپو گیاهی خود استفاد کنید، چون این شامپو دارای مواد افزودنی نیست، به مدت 3 روزدر یخچال قابل نگهداری و استفاده می باشد.و برای هر دفعه استفاده سعی کنید به صورت تازه شامپو را تهیه نمایید.
درمان شپش مو با ماسک ختمی :
برای درمان شپش مو حتما از گل ختمی سفید استفاده کنید.چون بهترین نوع ختمی برای درمان شپش نوع سفید آن است.کافیست 1 قاشق غذاخوری ختمی سفید را با 1 قاشق غذاخوری بابونه به میزان مساوی ترکیب و همراه با یک لیوان آب بجوشانید. از صافی رد کنید و بعد از سرد شدن کف سر و ساقه موها را به این محلول آغشته و اجازه دهید 30 دقیقه روی سر باقی بماند.و بعد با شامپو بشویید.این کار را هفته ای 3 بار انجام دهید تا شپش به طور کامل از روی موها حذف شود.
خواص گل ختمی برای پوست :
طبع گل ختمی سرد و تر و مناسب برای جوش صورت می باشد.گل ختمی به حفظ رطوبت پوست کمک کرده و موجب نرمی و لطافت پوست می شود.گل ختمی در ترکیبات خود ماده ضد التهابی دارد که موجب کاهش التهاب پوست و از بین رفتن جوش های صورت می شود. بنابراین اگر صورتتان دارای جوش است نیازی به استفاده از تونر های شیمیایی نیست و با استفاده از ماسک و بخور گل ختمی می توانید جوش های صورت خود را بدون هیچ عارضه ای درمان کنید.از دیگر مزایای گل ختمی برای پوست می توان به ایجاد لایه حفاظتی برای پوست،مرطوب کردن پوست،تسکین قرمزی و سوزش ناشی از اگزما،رفع جای جوش ها، افزایش نرمی و لطافت پوست اشاره کرد.
روش های استفاده از ختمی برای پوست :
از ختمی می توان به صورت بخور، ماسک برای درمان بیماری های پوستی و حفظ لطافت آن استفاده کرد، در ادامه طریقه تهیه چند نوع ماسک با ختمی برای انواع پوست ها آموزش داده می شود.
ماسک ختمی برای پوست های چرب و جوش صورت :
در اولین مرحله برای تهیه این ماسک 1 قاشق غذاخوری از ختمی بنفش را داخل یک لیوان آب سرد ریخته و هم بزنید و اجازه دهید 15 دقیقه در یخچال باقی بماند تا رنگ آب به رنگ بنفش تغییر رنگ دهد. سپس از صافی رد کرده و از این دمنوش بنوشید می توانید برای خوش طعم کردن آن از عسل استفاده کنید.از مواد صاف شده می توانید روی پوست خود مالید و به مدت 10 دقیقه روی پوست باقی بماند و سپس با آب سرد بشویید.برای گرفتن نتیجه بهتر این کار را روزی یک بار به مدت 1 ماه انجام دهید تا نتیجه را به چشم خود مشاهده کنید.
ماسک ختمی برای پوست های خشک :
برای تهیه این ماسک گل ختمی را با نصف قاشق غذاخوری نشاسته آسیاب و سپس مقداری شیر پر چرب را به آن اضافه کنید تا به صورت خمیر نرمی در آید. این خمیر را روی صورت مالیده و اجازه دهید 20 دقیقه روی صورت باقی بماند.این ماسک تاثیر زیادی در نرمی و لطافت و حفظ رطوبت پوست های خشک دارد.
ماسک گل ختمی برای پوست های مختلط :
برای تهیه این ماسک مقداری آویشن، نعناء، ماست و گل ختمی را مخلوط و خمیر به دست آمده را روی صورت بمالید و اجازه دهید 20 دقیقه روی صورت بماند. (اگر از گل ختمی خشک استفاده می کنید،مقداری آب لیمو برای تهیه این ماسک کافیست اما در صورتی که از گل ختمی تازه استفاده می کنید، ماست کافیست) استفاده از این ماسک برای پوست های مختلط و خشک و حفظ شادابی و لطافت پوست بسیار مفید است.
خواص بخور ختمی :
یکی از بهترین روش ها برای برطرف کردن جوش های سر سیاه و پاکسازی صورت بخور گل ختمی است.در اولین مرحله پوست صورت را با آب و صابون شسته و مقداری بابونه و گل ختمی را به صورت مساوی ترکیب و مانند چای دم کنید و پوست صورت خود را با آن بخور دهید. بعد از بخور منافذ پوست باز شده و جوش های سرسیاه به راحتی از پوست بیرون می آید و پوست شاداب و باطراوت می شود.
گل ختمی و لاغری :
از مهمترین مسائل دنیای امروز چاقی و انتخاب روش های سنتی برای درمان چاقی و کاهش چربی ها در بدن مخصوصا شکم و پهلو می باشد. از آنجا که گل ختمی یک گیاه دارویی برای کاهش قند خون محسوب می شود، از دیابت و اضافه وزن جلوگیری می کند.گل ختمی همراه با برنامه های رژیمی مانند شکست استپ وزنی، تثبیت وزن و رژیم چاقی بهترین داروی گیاهی می باشد.گل ختمی موجب کاهش اشتهاء و جلوگیری از ریزه خواری می شود.نیم ساعت قبل از وعده اصلی مصرف گل ختمی به صورت نوشیدنی توصیه می شود.این گیاه استوایی دارای خواصی است که از چربی کبد و سرطان جلوگیری می کند.
طبع گل ختمی چیست ؟
گل ختمی دارای طبع سرد و تر می باشد. افراد سرد مزاج (بلغمی) بهتر است گل ختمی را با عسل ترکیب و استفاده کنند.مصلح گل ختمی شکر قرمز می باشد.
آشنایی با فراورده های گل ختمی :
خواص روغن گل ختمی :
روغن گل ختمی یکی از فراورده های این گیاه بی نظیر می باشد. روغن گل ختمی برای رفع بی خوابی،جوانسازی پوست،درمان زخم و جای زخم، درمان سوختگی و جای سوختگی،درمان التهاب پوست، مرطوب کننده پوست ، برطرف کننده ترک های ناشی از بارداری و چاقی،درمان افسردگی، ضد التهاب گلو، درمان میگرن و سردردهای عصبی، از بین برنده خارش کف سر،درمان شوره، جلوگیری از نازک شدن و ریزش مو، درمان کننده گرفتگی قفسه سینه،تقویت ریه،خلط آور، درمان کننده التهاب لثه و دندان،درمان زگیل و میخچه، درمان سوء هاضمه و پاکسازی دستگاه گوارش، درمان گزش حشرات، مار گزیدگی، درمان قولنج،درمان ورم سینه و مقعد،خنک کننده پوست، درمان سنگ کلیه و مثانه، درمان یبوست،تقویت سیستم ایمنی بدن، حذف باکتری ها از روی پوست، افزایش گردش خون در بدن، درمان خونریزی لثه و بهترین روغن برای ماساژ بدن می باشد.
ماساژ پوست بدن با روغن گل ختمی ؛ برای ماساژ بدن کافیست روغن ختمی را همراه با روغن جوجوبا ترکیب و روی بدن ریخته و به خوبی ماساژ دهید تا جذب بدن شود، ماساژ با این روغن ها برای درمان بسیاری از دردهای عضلانی و مشکلات پوستی و همچنین لطافت و مرطوب کنندگی پوست مفید می باشد.
درمان خار پاشنه و ترک پا با گل ختمی :
برای درمان خارپاشنه و ترک پا کافیست روغن ختمی را با روغن کنجد به نسبت مساوی ترکیب و روی ترک و قسمت خار پاشنه ریخته و به آرامی ماساژ داده تا جذب شود.
نکته های مهم مصرف گل ختمی :
شما می توانید از گلبرگ و غنچه های گل ختمی در تهیه سالاد استفاده کنید ، و یک سالاد مغذی و سرشار از انواع ویتامین ها و مواد معدنی را میل نمایید. از گل های ختمی به صورت آسیاب شده و چای همراه با عسل قابل مصرف می باشد. معمولا این گیاه را به خورشت و سوپ اضافه می کنند و گلبرگ های خوش رنگ آن در رنگ دادن به محصولات قنادی به وفور استفاده می شود.همچنین گلبرگ های ختمی یک رنگ عالی به انواع نوشیدنی های بدون الکل، انواع ژله هاو میوه ها مانند سوسیس، مربا و ژله می دهد. دقت داشته باشید گل ختمی در حرارت بالا و در کنار الکل می تواند خاصیت التیام بخشی برای درمان زخم و سوختگی داشته باشد. هر چند گل ختمی ضرری برای بدن انسان ندارد،اما توصیه می کنم قبل از مصرف هر گیاه دارویی با پزشک متخصص خود مشورت کنید، تا تداخل دارویی پیش نیاید.
طرز تهیه دمنوش و شربت گل ختمی :
برای تهیه دمنوش گل ختمی که در زمستان بهترین دمنوش برای درمان سرماخوردگی می باشد، باید1 قاشق غذاخوری گل ختمی را در قوری چینی ریخته و آب جوش با دمای 70 تا 80 درجه سانتی گراد ریخته و اجازه دهید، به مدت 15 دقیقه دم بکشد.بعد از دم کشیدن گل ختمی آن را با عسل میل نمایید. برای تهیه دمنوش ریشه گل ختمی کافیست، ریشه ختمی را تمیز کرده و در یک لیتر آب جوش ریخته و اجازه دهید 30 دقیقه دم بکشد.و بعد از دم کشیدن و سرد شدن آن را با عسل شیرین کرده و میل کنید.
طرز تهیه شربت ختمی :
برای تهیه شربت ختمی کافیست 1 قاشق مربا خوری از پودر گل ختمی را با 1 لیوان آب جوشیده سرد شده یا عرق کاسنی ترکیب کرده و اجازه دهید 8 ساعت خیس بخورد.بعد از 8 ساعت شربت را صاف کرده و در صورت تمایل با 1 قاشق غذاخوری عسل ترکیب کرده و میل نمایید.این شربت در تابستان برای رفع عطش و گرما زدگی بسیار مفید است.
مزایای اجزاء گل ختمی :
گل ختمی از ریشه تا ساقه آن دارای خاصیت و فواید خاص و هر کدام از اجزاء آن برای درمان بیماری ها مفید و موثر است.
خواص گلبرگ های ختمی؛ ملین، درمان کننده یبوست،برطرف کننده بیماری های تنفسی،سرفه های خشک،منظم کردن عادت ماهیانه و برای رفع گلو درد جوشانده گل ختمی به صورت غرغره بسیار مفید و کاربردی است.
خواص ریشه ختمی؛ریشه ختمی برای درمان اسهال خونی، کاهش تب و از بین بردن سرفه های خشک تاثیر زیادی دارد. همچنین جوشانده ریشه ختمی ادرار را افزایش داده ، ناراحتی های دستگاه ادراری را درمان و التهاب و تورم را کاهش و قند خون را تنظیم می کند.
خواص برگ ختمی ؛ ضماد برگ ختمی برای التیام و التهاب شکستگی، درد سیاتیک، درمان ورم سینه و دمل ها، ورم بنا گوش بسیار مفید است. همچنین برگ ختمی رعشه را برطرف می کند.
مضرات گل ختمی :
گل ختمی برای بیشتر افراد بی ضرر و خطر است، ولی بعضی از افراد باید در مصرف آن احتیاط کنند که عبارتند از؛
افراد دیابتی ؛ یکی از خواص گل ختمی کاهش قند خون در افراد مبتلا به دیابت می باشد. افراد مبتلا به دیابت در زمان مصرف گل ختمی باید به نشانه های کاهش قند خون (هیپوگلیسمی ) دقت داشته و قند خون خود را کنترل کنند.
جراحی؛از مهمترین خواص گل ختمی کاهش قند خون است و در زمان جراحی امکان اختلال در میزان قند خون وجود دارد، توصیه می شود 2 هفته قبل و بعد از عمل جراحی از مصرف گل ختمی خودداری نمایید. از نظر علمی برای گل ختمی مضراتی به ثبت نرسیده اما مصرف گیاهان دارویی باید مطابق طبع، سن و وجود آلرژی در دوزهای معین مصرف شود تا عوارض جانبی نداشته و حتما با پزشک متخصص مشورت نمایید.
گل ختمی و بارداری :
گل ختمی برای افزایش شیر زنان بسیار مفید و ضروری است. برای افزایش شیر زنان ترکیب ریشه و برگ های گل ختمی را جوشانده و با عسل میل نمایند. ضمنا گل ختمی از سقط جنین جلوگیری می کند، اما بازهم متخصصان زنان و زایمان توصیه می کنند قبل از مصرف هر نوع گیاه دارویی به خصوص گل ختمی با پزشک مشورت انجام شود.
تداخل داروها با گل ختمی :
گل ختمی به تنهایی هیچ ضرری برای بدن ندارد و موجب درمان بیشتر بیماری ها می شود، اما اگر همزمان با داروهای شیمیایی مصرف شود، موجب جذب دیرتر داروها در معده می شود.پس 2 ساعت قبل و بعد از مصرف داروهای شیمایی از مصرف گل ختمی خودداری کنید.
کاشت و برداشت گل ختمی :
همانطور که می دانید گیاه ختمی گیاهی علفی و چند ساله می باشد. این گیاه به سرما حساس و دمای منفی 10 درجه سانتی گراد را نمی تواند تحمل کند. این گل در مناظق گرمسیری به صورت خودرو و وحشی می روید. در مناطق آب و هوای معتدل و در گل خانه کشت می شود.خاک این گیاه باید حاصلخیز، مرطوب و عمیق باشد.خاکی که در آن گل ختمی کاشته می شود باید شنی، لومی و هوموس و دارای رطوبت کافی و با کود دامی و فسفر، پتاسیم و نیتروژن مخلوط شده باشد. زمان کاشت گل ختمی در اوایل بهار و فاصله کاشت هر بذر 60 سانتی متر و در عمق 10 سانتی متری می باشد. بذرها بعد از 3 هفته از زمان کاشت جوانه می زند. اگرمحیط کشت کم رطوبت و خشک باشد این مدت زمان تا 7 هفته طول می کشد.
شرایط نگهداری از گل ختمی :
اگر قصد دارید در زمستان بذر را بکارید ،توصیه می کنم بذر را در پاییز بکارید تا در آبان ماه جوانه بزند و در زمستان اگر کاشته شود در بهار گل ها شکوفه می زند. اگر هم علاقه دارید این گل زیبا را در آب و هوای گرم کشت کنید، این بذر را در باغ و در فصل پاییز بکارید. تا بهترین نتیجه را بگیرید. دمای هوا در این مواقع باید 10 درجه سانتی گراد و 6 ساعت نور آفتاب داشته باشد.در صورتی که نور کافی به این این گل نرسد،گل های آن کوچک و رنگ خود را از دست می دهد. دقت داشته باشید ارتفاع این گل ها با دیگر گل ها بیشتر و در برابر بارندگی و بادها آسیب پذیر می باشد، توصیه می شود این گل ها در گوشه باغ و کنار دیوار که باد کمتری می وزد کاشته شود. در مناطقی که باد می وزد از حفاظ و نرده استفاده شود تا رشد بهتر و بیشتری داشته باشد. بعد از کشت گل ختمی از آبیاری غرقابی خودداری و زمانی که عمق خاک تا 2 سانتی متر خشک شد اقدام به آبیاری نمایید.در صورتی که قصد دارید آبیاری منظم و مرتبی داشته باشید، در هفته اول کاشت هر روز و به میزان کم و بعد از آن هر دو هفته یکبار گیاه را آبیاری نمایید، البته آبیاری گل ختمی بسته به اقلیم و منطقه کاشت متفاوت و در زمان آبیاری توصیه می شود، آبیاری از بالا به طرف پایین باشد و آب روی برگ ها نریزد، چون موجب ایجاد بیماری های قارچی می شود.
نحوه خشک کردن گل ختمی :
معمولا گیاهان دارویی بعد از چیدن باید سریعا خشک شود تا کیفیت آن از بین نرود.گل ختمی نیز از این قاعده مستثنی نیست و بعد از چیدن باید به سرعت گلبرگ ها از قسمت دایره وسط جدا و در جای خشک و خنک و بدون نور و هرگونه گرد و خاک خشک شود. بهترین زمان برای برداشت گل ختمی زمانی است که شبنم روی گلبرگ ها وجود نداشته باشد. در هنگام خشک کردن گل ختمی نباید از حرارت زیاد استفاده شود، چون موجب تغییر رنگ و عطر گیاه می شود.توصیه می شود گل ختمی در محیط بسته با تهویه مناسب و به دور از هر نوع رطوبت و نور کم خشک شود. در زمان خشک کردن گیاهان دارویی دقت داشته باشید که ظرف های حاوی گل ها جابجا نشود.