از جمله سبزیجات خوش عطر و خوش طعمی که پایه تمام سفره ها و غذاها در ایران و بیشتر کشورهای جهان می باشد، گشنیز می باشد. بیشتر افراد تصور می کنند، این سبزی فقط در ترکیب سبزی خوردن ، سبزی قورمه ، کوکو و آش مورد استفاده قرار می گیرد، و از خواص بی نظیر این سبزی خوش عطر و طعم اطلاعات کافی ندارند، در این مقاله قصد داریم در مورد خواص بی نظیر گشنیز نکات جالبی را بیان کنیم.
گشنیز چیست ؟
گشنیز گیاهی علفی بدون کرک و شفاف از تیره جعفری، چتریان و راسته کرفس سانان به ارتفاع 50 سانتی متر می باشد،برگ های این گیاه سبز روشن و با رشته های باریک و نخ شکلی به یکدیگر متصل شده اند.گشنیز دارای گل های ریز، به رنگ سفید یا صورتی و به صورت یک چتر می باشد. میوه گشنیز ظاهری کروی و دو مریکارپ به رنگ زرد و در حالت تازه عاری از هر گونه عطر و بویی و بیشتر شبیه به بوی ساس می باشد.اما بعد از خشک شدن به تدریج این بو از بین می رود و عطر مطبوع آن منتشر می شود.رازیانه، جعفری، شوید، گلپر، هویج و زیره از خانواده گشنیز هستند ،مصریان باستان برای تزیین قربانی از گشنیز استفاده می کردند. این سبزی بومی جنوب غرب آسیا، خاور میانه، منطقه مدیترانه، چین، آمریکای لاتین، شمال آفریقا و در ایران ، اروپا و هند مورد استفاده قرار می گیرد. در ایران حدود 65% کل کشور گشنیز تولید می کنند و شهر های همدان، نهاوند، اقلید بیشترین تولید گشنیز را به خود اختصاص داده است.در ایران از ساقه و برگ آن به عنوان سبزیجات خوردنی و در هند از دانه آن در بیشتر ادویه ها و شیرینی جات و در ایتالیا از ریشه آن در آشپزی استفاده می شود. گشنیز به هیل دانه ،کزبره،جعفری چینی، گشنیج، کشنیش، کشنش و در فرانسوی به کریاندر معروف است.از گشنیز به غیر استفاده در صنایع غذایی در ساخت عطر استفاده می شود.گشنیز به غیر از خواص خوراکی خواص دارویی زیادی دارد و در طب سنتی ایران برای درمان بی خوابی،کاهش استرس و اضطراب،کاهش فشار خون،دفع سنگ کلیه و مثانه و همچنین درمان رفع تجمع آب در بدن مورد استفاده قرار می گرفته است. در ادامه به بررسی خواص گشنیز و فرآورده های آن می پردازیم، با ما همراه باشید.
آشنای با خواص گشنیز:
همانطور که در ابتدای مطلب گفته شد، گشنیز یکی از سبزیجاتی است که بیشتر به عنوان سبزی خوردن و در تهیه انواع غذاها و آش مورد استفاده قرار می گیرد.جالب است بدانید که گشنیز به غی راز تزیین غذا، دارای 11 ماده از روغن ها، مواد معدنی و انواع ویتامین ها مخصوصا ویتامین ث،6 نوع اسید می باشد، که هرکدام خاصیت خاص و منحصر به فرد خود را دارد. در ادامه به بررسی عملکرد این سبزی در درمان بیماری ها پرداخته می شود، با ما همراه باشید.
جهت خرید عرق گشنیز با کیفیت عالی و درجه یک هم اکنون می توانید از لینک روبرو استفاده نمائید. خرید عرق گشنیز
درمان مشکلات معده و گوارش با گشنیز :
گشنیز به علت داشتن روغن های اسانسی و عطر و بوی زیاد، به ترشح مناسب آنزیم های معده کمک می کند.وجود این مواد در سیستم گوارش موجب حرکت غذا در مری و کاهش سوء هاضمه می شود. مصرف گشنیز در رژیم غذایی کودکانی که به کولیک شکمی مبتلا هستند، سرعت درمان را افزایش داده و ترکیبات بورنئول و لینالول موجب عملکرد مناسب کبد و روده ها شده و اسهال و تهوع را درمان می کند.برگ های سبز و تازه گشنیز یک پیش غذای عالی برای روده ها می باشد.
خواص گشنیز در طب سنتی :
در طب سنتی از گشنیز به عنوان خام و خشک در درمان بسیاری از بیماری ها استفاده همچنین گشنیز حاوی منیزیم، پتاسیم،ویتامین ث و آهن می باشد که به عنوان داروی معده برای بهبود عمل هضم، جلوگیری از ترش کردن معده و گوارش و دفع سرب و آلومینیوم کاربرد دارد.گشنیز سبزی اشتها آور و ضد نفخ ،کاهنده قند خون،درمان جوش های دهان و دندان،درمان وسواس، بهبود عملکرد کبد،دفع عفونت ادراری،ضد التهاب و برای مبارزه با باکتری سالمونلا کاربرد دارد.
رفع مشکلات پوست و مو با گشنیز :
گشنیز برای درمان و رفع مشکلات پوستی بسیار مفید و موثر می باشد. بیشتر ماسک های خانگی برای درمان مشکلات پوستی و بسیار کم هزینه و موثر هستند.متخصصان تغذیه در کاندا اعلام کردند که اضافه کردن 2 قاشق چایخوری آب گشنیز به شیر تازه بهترین ترکیب برای درمان اسهال خونی و حالت تهوع می باشد.برای خارش پوست ترکیب عرق کاسنی و آب گشنیز ،سوزش و سختی ادرار 4 قاشق آب گشنیز همراه با عرق خارشتر یا عرق خارخسک می تواند این بیماری ها را درمان کند. از گشنیز و آب آن برای درمان ریزش مو استفاده می شو، همچنین افرادی که لب های تیره دارند و از این موضوع رنج می برند کافیست آب گشنیز را روی لب ها زده شود تا رنگ لب ها روشن شود.در ادامه به معرفی چند ماسک برای انواع پوست ها می پردازیم، با ما همراه باشید.
ماسک رفع کدری و خشتگی پوست :
برای شادابی و درخشانی پوست استفاده از انواع ماسک ها و اسکراب ها مفید می باشد.ماسک عسل و گشنیز موجب از بین رفتن سلول های مرده و لطافت پوست می شود.کافیست1 قاشق غذاخوری برنج قهوه ای +1 قاشق چایخوری عسل+نصف فنجان گشنیز تاره+ 1 قاشق چایخوری صابون را در میکسر ریخته و ترکیب نمایید.این ماسک به عنوان پاک کننده صورت، برای شستشوی روزانه کاربرد دارد و تا 7 روز در یخچال قابل نگهداری می باشد.گشنیز حاوی آنتی اکسیدان های زیادی می باشد که موجب درمان بثورات خفیف درماتیت،جلوگیری از پیری زودرس،درمان آکنه، محافظت پوست در برابر اشعه ماورا بنفش می شود.
ماسک دوغ و گشنیز مناسب پوست های خشک :
محصولات لبنی سرشار از اسید لاکتیک طبیعی می باشد که موجب حذف سلول های مرده و لطافت و نرمی پوست می شود.عسل موجب مرطوب نگه داشتن پوست و آرام شدن پوست کمک فراوانی می کند. برای تهیه این ماسک 2 فنجان دوغ+1 قاشق غذاخوری عسل+1 فنجان گشنیز تاره را در میکسر ریخته و به مدت 3 دقیقه ترکیب کنید. بعد از مخلوط شدن از صافی رد کرده و در قالب های یخی ریخته و اجازه دهید تا یخ ببندد.زمان حمام گرفتن چند قطعه از این قالب ها را در وان حمام گذاشته و به مدت 30 دقیقه در این محلول استراحت کنید.
ماسک گشنیز و خیار برای درمان جوش و لک صورت :
یکی از سبزیجات موثر برای زیبایی و درخشندگی پوست گشنیز می باشد،گشنیز به علت داشتن خاصیت ضد التهابی پوست را خنک و شفاف و موجب درمان لک ها و جوش ها صورت می شود.برای تهیه این ماسک کافیست 1 قاشق غذاخوری ماست+2 قاشق غذاخوری جودوسر+نصف پیمانه گشنیز تازه+نصف پیمانه خیار رنده شده را در میکشر ریخته و ترکیب کنید. اجازه دهید این ماسک به مدت 20 دقیقه روی پوست بماند و سپس با آب ولرم بشویید.
ماسک رفع جوش های سرسیاه :
برای رفع جوش های سرسیاه کافیست پودر زدرچوبه را آب گشنیز ترکیب و روی صورت بزنید.این ماسک در درمان جوش های سر سیاه کاربرد زیادی دارد.
ماسک ضد چروک :
یکی از مهمترین مشکلات در افراد چین و چروک می باشد.برای درمان چین و چروک پوست کافیست10 گرم تخم گشنیز+10 گرم اسطوخودوس+15 سی سی را در قوری چینی ریخته و اجازه دهید به مدت 15 دقیقه دم بکشد ، بعد از سرد شدن ترکیب را از صافی رد نموده و با 4 قاشق غذاخوری عسل و 1 قاشق غذاخوری روغن ترکیب نموده و قبل از خواب روی صورت خود به عنوان ماسک استفاده کنید.
گشنیز و گوش درد:
درد گوش و کری آن یکی از مشکلاتی مهم گوش می باشد که هر فردی را در هر رده سنی درگیر می کند، که بسیار ناخوشایند و دردناک می باشد. برای درمان این مشکل 5 گرم گشنیز خشک را در 100 سی سی آب جوشانده و به مدت 3 روز هر بار 1 قاشق غذاخوری میل و یا به صورت بخور گوش استفاده شود. برای درمان اختلال حواس و عصبانیت آب لیمو شیرین+عرق کاسنی +آب گشنیز را ترکیب و یک لیوان به صورت ناشتا میل نمایید. برای درمان درد صورت (نورالژی فاسیال)کافیست 5 گرم تخم گشنیز را دم کرده و به صورت بخور استفاده و یا دم کرده و روزی 3 استکان میل کنید. افراد دیابتی روزانه مجاز به مصرف 2 گرم تخم گشنیز می باشند.
درمان بواسیر با گشنیز:
بواسیر از مشکلات مهم روده می باشد که ناخوشایند می باشد و بیشتر افراد برای خلاصی از این مشکل اقدام به عمل جراحی می کنند،که دارای عوارض می باشد. اما بهترین و موثرترین روش استفاده از گشنیز می باشد.کافیست 10 گرم تخم گشنیز را در ظرفی برشته کرده تا رنگ آن قهوه ای شود.سپس آن را پودر کرده و با سرکه ترکیب نمایید و تا چند روز این ترکیب را بنوشید تا بواسیر رفع شود.
خواص عرق گشنیز:
عرق گشنیز که از تقطیر برگ های این گیاه به دست می آید، نوشیدن یک لیوان عرق گشنیز در طول روز موجب کاهش فشار خون،نفخ معده، سوء هاضمه،درمان جوش صورت،ضد باکتری و کرم روده،تقویت حافظه، درمان دیابت، کاهش اسید اوریک خون،درمان خون ریزی های داخلی، تقویت اعصاب، رفع خستگی،موجب شادی و نشاط،ضد تشنج،خواب اور،تقویت مغز و کبد،درمان سوزش زبان، تقویت قلب و روده ها می شود.
خواص تخم گشنیز در طب سنتی :
از تمام اجزاء گشنیز برای درمان بیماری ها استفاده می شود و تخم گشنیز از این قاعده دور نیست. برای درمان بیشتر بیماری ها از تخم گشنیز استفاده می شود. تخم گشنیز موجب تقویت کننده قلب،نشاط آور، بادشکن،هضم کننده غذا،نیرو دهنده،قاعده آور، ادرار آور،تسکین درد دندان، تقویت معده و روده،ضد عفونی کننده و کرم کش روده و معده، درمان اسهال تیفوئید،کاهش تب و علائم سرماخوردگی کاربرد زیادی دارد. از تخم گشنیز برای درمان سردرد های سینوسی استفاده می شود. کافیست تخم گشنیز را به مدت 3 روز در سرکه خیسانده و سپس خشک کنید و مانند اسپند دود کنید، بخور این دود موجب درمان سردردهای سینوسی می شود. برای تقویت بدن پودر تخم گشنیز را به نسبت مساوی با عسل ترکیب و میل نمایید. این ترکیب برای مادران شیرده و افزایش شیر مفید و موثر می باشد.تخم گشنیز برای درمان شب کوری استفاده فراوانی دارد، مالیدن ترکیب گلاب و آب گشنیز برای درمان شب کوری،برای درمان ورم رگ بیضه ترکیب روغن زیتون+ عسل به صورت ضماد و همچنین برای خارش چشم چکاندن چند قطره آب گشنیز در چشم و مزمزه کردن آب گشنیز برای برفک دهان مفید و کاربردی است.جوشانده تخم گشنیز از سیلان منی جلوگیری می کند. از آب گشنیز برای درمان خارش رحم و مقعد و همچنین برای پرش پلک ترکیب گشنیز و شیر،درمان برص آش گشنیز و آبغوره، درمان کهیر آش گشنیز و درمان غلظت خون جوشانده تخم گشنیز مفید می باشد.
مصرف گشنیز در زنان باردار و نوزادان :
محققان در تحقیقات انجام شده به این نتیجه رسیده اند، مصرف برگ، ساقه گشنیز از هفته دوم بارداری مانعی ندارد.گشنیز دارای مقادیر زیادی آهن و فولات می باشد و برای درمان کم خونی زنان باردار و از نقص سیستم ایمنی جلوگیری می کند. مصرف گشنیز در کودکان و نوزادان موجب درمان نفخ شکم، معده درد،استفراغ می شود و به علت خاصیت ضد باکتریایی بودن آن در درمان عفونت کودکان و نوزادان و سرماخوردگی کاربرد زیادی دارد.تحقیقات انجام شده نشان میدهد که گشنیز برای درمان یرقان و زردی نوزادان مفید می باشد.
گشنیز و لاغری :
در دنیای پر از استرس و کم تحرکی چاقی از معضلات بزرگ برای افراد می باشد.تمام افراد برای درمان چاقی و رسیدن به وزن ایده آل به دنبال روش های متفاوتی هستند، در این بین استفاده از گیاهان دارویی کمک شایانی به کاهش وزن دارد و تخم گشنیز موجب افزایش متابولیسم بدن و کاهش اشتهاء می شود.تخم گشنیز سرشار از ویتامین گروه ب می باشد که موجب افزایش چربی سوزی و کاهش وزن می شود. برای رسیدن به وزن ایده آل و کاهش وزن ابتدا تخم گشنیز را به مدت 1 ساعت درآب خیس کرده و روی حرارت گذاشته و 1 لیوان آب به این ترکیب اضافه و اجازه دهید تا ترکیب بجوشد و نصف آب تبخیر شود.سپس ترکیب را صاف کرده و روزی دو بار میل شود، این ترکیب موجب لاغری،تقویت سیستم گوارش و سیستم ایمنی بدن می شود. هرچند تخم گشنیز تاثیر زیادی در لاغری دارد، اما رسیدن به وزن ایده آل باید از یک رژیم اصولی و ورزش استفاده نمایید.
گشنیز و آلرژی :
گشنیز سرشار از آنتی هیستامین قوی می باشد که به راحتی در درمان تب یونجه و آلرژی های فصلی کاربرد دارد.ضمنا روغن گشنیز اثر آلرژی گیاهان، غذاها و حشرات را کاهش داده و در بدن تورم خطرناک گلو، ورم کهیر،آنافیلاکسی و تورم غدد را کاهش می دهد.
طبع گشنیز و مصلح آن چیست ؟
در طب سنتی گشنیز به جعفری چینی معروف حاوی مقادیر زیادی از انواع ویتامین ها،مواد معدنی،پتاسیم، روی،آهن، کلسیم، منیزیم، فیبر و آنتی اکسیدان،بتا کارتن، لووتیان و زاکسنتین می باشد. طبع گشنیز در طب سنتی سرد و خشک می باشد.در طب سنتی ذکر شده که خوردن 7 مثقال از آب گشنیز همراه با شکر موجب افزایش اشتها و کیفیت خواب می شود. زیاده روی در مصرف گشنیز موجب ضرر به مغز،اختلال حواس و کاهش بینایی می شود. توصیه می شود حتما گشنیز را با مصلح آن یعنی دارچین ، زرده تخم مرغ ، فلفل و سکنجبین مصرف نمایید.
آشنایی با فراورده های گشنیز :
گشنیز از جمله سبزیجاتی می باشد که به روش های متفاوتی قابل استفاده می باشد، از تخم گشنیز به عنوان پودر و برای لاغری ، درمان بواسیر و... به روش های جوشانده و دم کرده و عرق گشنیز استفاده می شود.روغن گشنیز یک معجزه برای بدن محسوب و کاربردهای فراوانی برای سلامت بدن دارد.
خواص روغن گشنیز :
گشنیز از جمله سبزیجاتی می باشد که به عنوان یکی از قدیمی ترین گیاهان و ادویه ها می باشد که در کتاب انجیل ذکر شده که دانه های این سبزی بی نظیر 5000 سال قبل از میلاد مسیح استفاده و در آشپزی به علت عطر و طعم بی نظیر آن کاربرد زیادی دارد.ناگفته نماند روغن گشنیز در فرایند استخراج سوکسله یا استخراج مایعات از گیاه گشنیز گرفته می شود.روغن گشنیز برای بدن یک معجزه بی نظیر و کمک فراوانی به درمان مشکلات گوارشی و پوستی می کند.از جمله خواص روغن گشنیز می توان به شاداب کننده پوست،رفع کدری پوست،درمان دردهای قاعدگی،درمان آکنه ،افزایش گردش خون،ضد قارچ،ضد باکتری،پاکسازی دهان،درمان کننده انواع عفونت ها،درمان درد مفاصل و دردهای عضلانی،درمان ترک های ناشی از چاقی و بارداری،دفع کننده سموم بدن، رفع بوی بد دهان و مجاری تنفسی، جلوگیری از رشد قارچ، دفع کننده نفخ معده و روده،ضد تشنج،کاهش ورم های باد گرم و سرخ، اشتها آور،رفع سرخک و آبله، ضد اسپاسم و زکام اشاره کرد.
ماساژ شکم با روغن گشنیز و لاغری :
داشتن شکم بزرگ و چربی زیاد در بافت های بدن موضوعی نیست که برای هر فردی خوشایند باشد.شما می توانید با مصرف روغن گشنیز و ماساژ شکم با این روغن خود را لاغر کنید.روغن گشنیز حاوی مولفه های سالم زیادی می باشد که موجب کاهش چربی های اضافی بدن ، افزایش متایولیسم و کاهش لیپیدها می شود.این موضوع موجب از بین رفتن کلسترول و چربی کل بدن می شود و به شما کمک می کند تا به اندام زیبایی برسید و دیگر به فکر عمل های جراحی و لیپوساکشن نیفتید.
خواص بخور گشنیز :
زکریای رازی پزشک و دانشمند ایرانی از گشنیز برای آرام کردن سردرد، گوش درد و درمان اسپاسم و سردردهای سینوزیتی استفاده می کرده،استفاده از گشنیز در طب سنتی به حدی رواج داشته که گذشتگان برای درمان آسم و سردرد گشنیز خشک را در چپق گذاشته و می کشیدند.برای تسکین دردهای عصبی تخم گشنیز را کوبیده و در آب ریخته و اجازه دهید که جوش بیاید و بعد سر و صورت را بخور دهید.این بخور برای درمان گوش درد بسیار مفید و موثر است.
خواص دود گشنیز :
برای بازکردن بینی و درمان سینوزیت کشیدن دود تخم گشنیز بسیار موثر است، کافیست تخم گشنیز را به جای توتون در پیپ، چپق و یا کاغذ سیگار گذاشته بکشید و دود آن را از بینی خارج نمایید. این دود برای رفع سردرد و ضدعفونی مجاری تنفسی بسیار مفید می باشد و افرادی که به گشنیز حساسیت دارند و مبتلا به تنگی نفس هستند از دود گشنیز پرهیز کنند.
چای گشنیز و خواص آن :
یکی از نوشیدنی های محبوب در بین ایرانیان می باشد.چای گشنیز در بین طرفداران طب سنتی جایگاه ویژه ای دارد و موجب دفع سنگ کلیه و دفع سموم از پانکراس می شود.برای تهیه چای گشنیز یک مشت از گشنیز ار در قوری چینی ریخته و 1 لیوان آب جوش به آن اضافه و اجازه دهید 10 دقیقه دم بکشد و بعد از خنک شدن با عسل شیرین نموده میل نمایید، مابقی این نوشیدنی را در یخچال نگهداری و روزانه 1 لیوان از این نوشیدنی یا چای را میل نمایید.چند روز بعد از مصرف چای گشنیز به علت دفع سموم از کلیه ها و بدن رنگ ادار تیره و پررنگ می شود که اصلا جای نگرانی نیست.
طرز تهیه دمنوش گشنیز :
همانطور که می دانید در طب سنتی گشنیز دارای طبع سرد و خشک می باشد. گشنیز دارای خواص درمانی زیادی می باشد. میوه،برگ، ساقه این گیاه دارای خواص زیادی است، میوه گشنیز به رنگ زرد و دایره ای شکل می باشد که در تهیه انواع دمنوش ها استفاده می شود.برای تهیه دمنوش گشنیز کافیست 1 قاشق چایخوری تخم آسیاب شده گشنیز را در یک قوری چینی ریخته، 1 لیوان آب جوش به آن اضافه و اجازه دهید به مدت 30 دقیقه روی حرارت غیر مستقیم کتری دم بکشد. سپس از صافی رد کرده و با عسل یا نبات شیرین کرده و میل نمایید. توصیه می کنم در زمان نیاز به تخم گشنیز آن را آسیاب کنید.
خواص دمنوش گشنیز :
دمنوش گشنیز مانند سبزی گشنیز دارای خواص فراوانی است که عبارتند از ؛
رقیق کننده خون،کاهش کلسترول،کاهش اضطراب،رفع بی خوابی، کاهش بیماری های قلبی عروقی،کاهش فشار خون،مسکن درد،نشاط آور، دفع سنگ کلیه و مثانه،افزایش شیر مادران، قاعده آور، تمیز کننده طحال و کبد،تمیز کننده مجاری تنفسی و رفع بوی بد دهان،نرم کننده سینه، رفع علائم سرماخوردگی،گلو درد،درمان اسهال خونی، تب تیفوئید، اشتها آور،محافظ بدن در برابر مسمومیت ها، تقویت معده و روده،درمان بواسیر، ضد التهاب و رفع تشنگی
مضرات گشنیز:
مصرف گشنیز و تخم آن به اندازه هیچ ضرری برای ندارد، اما استفاده بیش از حد آن موجب ایجاد حالت مستی توام با خستگی شدید و گاهی اوقات منجر به گنگی، بی حسی و خواب عمیق می شود. سبزی گشنیز قاعده آور است و مصرف بیش از حد آن برای زنان باردار خطرناک و منجر به سقط جنین می شود. مصرف بیش از حد گشنیز موجب نفخ و افت قند خون، تشدید لکنت زبان،ورم روده و معده، مشاهده خون در ادرار، نفریت حاد می شود.گشنیز حاوی ویتامین کا می باشد . مصرف بیش از حد آن برای افراد مبتلا به غلظت خون شدید مضر و خطرناک می باشد. ناگفته نماند مبتلایان به آسم و تنگی نفس در مصرف گشنیز احتیاط کنند.
سلامت قلب با گشنیز :
طبق آزمایشات انجام شده نشان می دهد که سبزی گشنیز از عوامل خطر ساز بیماری های قلبی جلوگیری می کند،گشنیز موجب افزایش ادرار شده و سطح کلسترول را کاهش و موجب دفع آب اضافی از بدن می شود، این امر موجب کاهش فشار خون و تنظیم سدیم بدن می شود. افرادی که در مصرف روزانه خود و در غذاها از گشنیز استفاده می کنند،به صورت چشمگیری سطح کلسترول آنها کاهش پیدا کرده و به سلامت قلب کمک زیادی می کند، این موضوع در کشورهایی که از شکر و نمک بیشتری مصرف می کنند، به اثبات رسیده است. تخم گشنیز حاوی اسیدهای مفیدی مانند: اسید پالمیتیک، اسید استئاریک و اسید اسکوربیک می باشد که موجب کاهش سطح کلسترول خون شده و از رسوب کلسترول بد در دیواره رگ ها جلوگیری کرده و از سکته مغزی و حملات قلبی پیشگیری می کند.
دیابت و گشنیز :
در طب سنتی برای کاهش قند خون از روغن، عصاره و عرق گشنیز استفاده می شود.تحقیقات و آزمایشات متفاوت نشان داده که مصرف سبزی گشنیز و عصاره آن موجب کاهش قند خون و ترشح انسولین شده ومصرف این سبزی بی نظیر برای افرادی که مبتلا به افت فشار خون هستند،بسیار خطرناک می باشد.چون گشنیز دارای اثربخشی بالایی در کاهش قند خون می باشد.
تداخل داروها با گشنیز :
گشنیز از جمله گیاهان دارویی می باشد که مصرف همزمان آن با داروها می تواند موجب تداخل و عوارضی شود، توصیه می شود از مصرف همزمان گشنیز و داروهای پایین آورنده فشار خون و دیابت اجتناب شود.
کاشت و برداشت گشنیز :
تکثیر گشنیز به وسیله کاشت بذر در زمین های آفتاب گیر و خاک های آهکی انجام می شود.برای کاشت دانه ها را در اواخر اسفند ماه تا اواسط فروردین در زمین کاشته و بعد از 15 روز بذرها جوانه می زند، ساقه ها و برگ های جوان و نازک فوق العاده خوش عطر و خوش طعم هستند و بیشتر زنان ایرانی اولین برداشت از سبزی گشنیز را در تهیه انواع سبزی های کوکو و قورمه استفاده می کنند. آخرین برداشت گشنیز معمولا اواخر تیرماه و مردادماه می باشد. گشنیز را بافاصله از روی خاک می چینند و ساقه ها مجددا رشد می کنند.برای برداشت بذر گشنیز در اواخر مرداد ماه ساقه های گشنیز را چیده و روی یک پارچه در مجاورت نور خورشید گذاشته و بعد از 48 ساعت با یک چوب باریک به سرشاخه ها ضربه زده تا میوه آن جدا شود.سپس میوه ها را در مجاورت هوا و نور خورشید خشک کرده و در یک کیسه نخی به دور از هوا و رطوبت نگهداری می کنند.گشنیز در تمام نقاط ایران مخصوصا بلوچستان، جنوب غربی ایران، سرباز، برازجان، بوشهر، یزد، دره افشار، آذربایجان، آبادان،قزوین،تبریز،فلات مرکزی ایران و شیرکوه یزد به خوبی پرورش داده می شود.
خشک کردن گشنیز :
برای خشک کردن سبزیجات مخصوصا گششنیز بعد از چیدن آنها را پاک کرده و علف های هرز و سن را از ساقه های گیاه جدا کرده و در یک ظرف بزرگ ریخته و با آب شستشو دهید، بعد از اتمام شستشو و گرفتن گل و لای سبزی را در سبدهای بزرگ ریخته و سبد را سطح شیب دار گذاشته تا آب سبزی به خوبی گرفته شود. بعد از گرفته شدن آب سبزی آن را روی پارچه نخی و یا صفحات مشبک ریخته و با پنکه در سایه خشک کنید.در ساعات اولیه خشک کردن حتما سبزی ها را زیر رو کنید تا آب موجود در سبزی به خوبی گرفته شود و سبزی ها نپوسد.هر چه محیطی که سبزیجات معطر در آن خشک میشود سایه و تهویه مناسب باشد،عطر و کیفیت سبزی بیشتر می باشد.نکته مهمی که باید به آن دقت داشته باشید بعد از پورد کردن سبزیجات حتما در ظروف شیشه ای در بسته نگهداری شود.